# Hiểu Rõ Về Rầy Chổng Cánh Trên Cây Có Múi Và Cách Phòng Trừ

Cây có múi như cam, bưởi, chanh là những loại cây ăn quả phổ biến, mang lại giá trị kinh tế cao cho bà con nông dân. Tuy nhiên, bên cạnh các loại sâu bệnh quen thuộc, rầy chổng cánh trên cây có múi đang nổi lên như một mối đe dọa tiềm ẩn, ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất và chất lượng trái cây. Để giúp bà con có cái nhìn tổng quan và cách phòng trừ hiệu quả, bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về rầy chổng cánh, tác hại của rầy chổng cánh trên cây có múi và các giải pháp phòng trừ, hướng đến một vụ mùa bội thu!

TÌM HIỂU RẦY CHỔNG CÁNH TRÊN CÂY CÓ MÚI

1. Nhận diện rầy chổng cánh trên cây có múi

• Phân loại khoa học: Rầy chổng cánh, hay còn gọi là Diaphorina citri, thuộc họ Psyllidae, bộ Hemiptera. Đây là loài côn trùng gây hại chủ yếu trên cây có múi, đặc biệt là các loại cây như cam, chanh, bưởi. Loài này đã được nghiên cứu rộng rãi do khả năng gây hại nghiêm trọng của chúng đối với ngành nông nghiệp trồng cây có múi.
• Đặc điểm nhận dạng: Rầy chổng cánh trên cây có múi có hình dáng nhỏ bé, với chiều dài khoảng 3-4 mm. Ở giai đoạn trứng, chúng có màu vàng nhạt, thường được đẻ thành từng đám trên lá non hoặc chồi non. Ấu trùng có màu xanh lục nhạt, không có cánh, và thường tập trung ở mặt dưới của lá. Khi phát triển thành thành trùng, rầy có màu nâu xám, với đôi cánh trong suốt và có vân màu nâu. Đặc điểm nổi bật của chúng là tư thế chổng cánh đặc trưng khi đậu trên lá, giúp dễ dàng nhận diện.
• Vòng đời: Rầy chổng cánh có vòng đời khá ngắn, từ 15-47 ngày tùy thuộc vào điều kiện môi trường. Trứng nở sau khoảng 4-10 ngày. Ấu trùng phát triển qua 5 giai đoạn trong khoảng 12-30 ngày trước khi trở thành thành trùng. Điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của rầy chổng cánh là nhiệt độ ấm áp và độ ẩm cao, thường gặp vào mùa xuân và mùa hè. Trong những điều kiện này, chúng có thể sinh sản nhanh chóng và gây hại nghiêm trọng.
• Đặc điểm sinh học: Rầy chổng cánh thường sống tập trung ở các chồi non và lá non của cây có múi, nơi chúng chích hút nhựa cây để sinh sống. Điều này không chỉ làm suy yếu cây mà còn tạo điều kiện cho việc lây lan bệnh vàng lá gân xanh, một bệnh nguy hiểm đối với cây có múi. Thời điểm rầy chổng cánh phát triển mạnh thường là vào mùa xuân và mùa hè, khi cây có múi ra nhiều chồi non, tạo điều kiện thuận lợi cho chúng sinh sản và phát triển.

Vòng đời của rầy chỏng cánh

2. Tác hại của rầy chổng cánh đối với cây có múi

• Triệu chứng gây hại: Cây có múi bị rầy chổng cánh tấn công thường xuất hiện các triệu chứng rõ rệt. Trên lá, bạn có thể thấy hiện tượng lá bị xoăn, biến dạng và chuyển màu vàng. Những lá non thường bị ảnh hưởng nặng nề nhất, với các đốm vàng xuất hiện rải rác. Chồi non cũng bị rầy chích hút, dẫn đến sự phát triển kém, còi cọc và có thể bị khô héo. Rầy chổng cánh trên cây có múi có thể làm giảm chất lượng, khiến quả nhỏ hơn và không đạt tiêu chuẩn thương mại.
• Cơ chế gây hại: Rầy chổng cánh gây hại chủ yếu qua việc chích hút nhựa cây, làm suy yếu cây và giảm khả năng quang hợp. Ngoài ra, chúng còn là tác nhân chính truyền bệnh vàng lá gân xanh (HLB), một bệnh nguy hiểm gây ra bởi vi khuẩn Candidatus Liberibacter. Khi rầy chích hút, chúng tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập vào mạch dẫn của cây, làm gián đoạn quá trình vận chuyển dinh dưỡng và nước, dẫn đến sự suy giảm nghiêm trọng của cây.
• Mức độ thiệt hại: Thiệt hại do rầy chổng cánh gây ra là rất nghiêm trọng. Năng suất cây có múi có thể giảm từ 30-70% tùy thuộc vào mức độ nhiễm bệnh. Chất lượng quả cũng bị ảnh hưởng, với kích thước nhỏ hơn, màu sắc kém hấp dẫn và hương vị không đạt yêu cầu. Khả năng sinh trưởng của cây cũng bị suy giảm, dẫn đến việc cây dễ bị tổn thương bởi các yếu tố môi trường khác.
• Ảnh hưởng đến kinh tế: Tác động của rầy chổng cánh không chỉ dừng lại ở mức độ cây trồng mà còn ảnh hưởng lớn đến kinh tế nông nghiệp. Năng suất giảm dẫn đến thu nhập của bà con nông dân bị sụt giảm nghiêm trọng. Chi phí cho việc phòng trừ và xử lý bệnh cũng tăng cao, gây áp lực tài chính cho nhiều hộ gia đình. Trên quy mô lớn hơn, sự bùng phát của rầy chổng cánh có thể ảnh hưởng đến toàn bộ ngành công nghiệp cây có múi, làm giảm sản lượng xuất khẩu và ảnh hưởng đến nền kinh tế nông nghiệp của khu vực.

Tác hại của rầy chổng cánh đối với cây có múi

Tìm hiểu thêm: Nhận Diện Và Phòng Trừ Rầy Lưng Trắng Hại Lúa Hiệu Quả

3. Giải pháp phòng trừ rầy chổng cánh trên cây có múi hiệu quả

3.1. Các biện pháp canh tác

• Chọn giống kháng: Một trong những biện pháp hiệu quả nhất để phòng trừ rầy chổng cánh trên cây có múi là sử dụng các giống cây có khả năng kháng rầy tốt. Hiện nay, trên thị trường có một số giống cây có múi đã được lai tạo để tăng cường khả năng kháng bệnh và sâu hại, bao gồm cả rầy chổng cánh. Những giống này không chỉ giúp giảm thiểu thiệt hại do rầy gây ra mà còn giúp bà con tiết kiệm chi phí cho việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Việc chọn giống phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu địa phương cũng là yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả canh tác.
• Vệ sinh đồng ruộng: Vệ sinh đồng ruộng là một phần không thể thiếu trong quy trình canh tác để ngăn chặn sự phát triển và lây lan của rầy chổng cánh. Việc cắt tỉa cành lá thường xuyên giúp loại bỏ những nơi trú ẩn lý tưởng cho rầy. Sau mỗi vụ thu hoạch, bà con nên dọn dẹp tàn dư thực vật, vì đây là nguồn thức ăn và nơi sinh sản của rầy. Luân canh cây trồng cũng là một biện pháp hữu hiệu, giúp phá vỡ vòng đời của rầy và giảm mật độ rầy trong vườn. Bằng cách thay đổi loại cây trồng, bà con có thể làm giảm khả năng tồn tại và phát triển của rầy chổng cánh, từ đó bảo vệ cây có múi một cách hiệu quả.

3.2. Biện pháp sinh học

• Sử dụng thiên địch: Thiên địch là những loài côn trùng hoặc sinh vật tự nhiên có khả năng kiểm soát và tiêu diệt rầy chổng cánh một cách hiệu quả. Một số loài thiên địch phổ biến có thể kể đến như bọ rùa, ong ký sinh và nhện săn mồi. Những loài này có thể được nhân nuôi và thả vào vườn cây có múi để kiểm soát mật độ rầy một cách tự nhiên. Việc bảo vệ và duy trì môi trường sống cho thiên địch cũng rất quan trọng. Bà con nên hạn chế sử dụng các loại thuốc trừ sâu hóa học không chọn lọc, vì chúng có thể tiêu diệt cả thiên địch lẫn các loài côn trùng có lợi khác.
• Chế phẩm sinh học: Sử dụng chế phẩm sinh học là một phương pháp an toàn và hiệu quả để kiểm soát rầy chổng cánh. Một trong những chế phẩm nổi bật là chế phẩm sinh học kích kháng ABC FOS 750, được thiết kế đặc biệt để tăng cường khả năng kháng bệnh của cây trồng. Chế phẩm này hoạt động bằng cách kích thích hệ thống miễn dịch tự nhiên của cây, giúp cây tự bảo vệ trước sự tấn công của rầy và các loại sâu bệnh khác.

Rầy chổng cánh gây hại trên cây có múi 

3.3. Biện pháp hóa học

• Lựa chọn thuốc: Khi các biện pháp sinh học và canh tác không đủ để kiểm soát rầy chổng cánh, việc sử dụng thuốc hóa học có thể được xem xét. Một số loại thuốc đặc trị hiệu quả và phổ biến trên thị trường bao gồm thuốc trừ sâu hiệu ROCKY 500WG, với hoạt chất chính là Buprofezin, và Pymetrozine. Các loại thuốc này đã được chứng minh là có khả năng tiêu diệt rầy chổng cánh hiệu quả, giúp bảo vệ cây có múi khỏi sự tấn công của sâu bệnh.
• Kỹ thuật phun thuốc: Để đảm bảo hiệu quả và an toàn khi sử dụng thuốc hóa học, cần tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn về liều lượng và cách pha chế. Đối với thuốc trừ sâu hiệu ROCKY 500WG, liều lượng khuyến nghị là 0,2kg/ha. Sản phẩm nên được pha với 500-600 lít nước/ha để đảm bảo độ phủ đều trên cây trồng.
• Thời điểm phun thuốc: Hiệu quả nhất là khi mật độ rầy nâu đạt khoảng 20-40 con/khóm hoặc 2-5 con/dảnh. Điều này giúp đảm bảo thuốc tiếp xúc và tiêu diệt hiệu quả rầy trước khi chúng gây hại nghiêm trọng.
• Thời gian cách ly: Sau khi phun là 7 ngày, để đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng và duy trì chất lượng nông sản. Trong thời gian này, không nên thu hoạch hoặc tiếp xúc trực tiếp với cây trồng để đảm bảo thuốc đã phân hủy hoàn toàn và không còn tồn dư trên sản phẩm.
• Lưu ý an toàn: Khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, cần tuân thủ hướng dẫn sử dụng in trên bao bì và trang bị đầy đủ bảo hộ lao động như khẩu trang, găng tay, và kính bảo hộ để đảm bảo an toàn cho người phun thuốc.

Thuốc trừ sâu hiệu ROCKY 500WG tiêu diệt rầy chổng cánh hiệu quả

Phòng trừ rầy chổng cánh trên cây có múi là một phần không thể thiếu trong quy trình canh tác cây có múi hiệu quả. Việc áp dụng kết hợp nhiều biện pháp phòng trừ, từ canh tác, sinh học đến hóa học, sẽ giúp kiểm soát tốt loài gây hại này. Đặc biệt, ưu tiên các biện pháp an toàn sinh học không chỉ mang lại hiệu quả cao mà còn góp phần bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng.

Tại Happy Agri, chúng tôi cam kết cung cấp những giải pháp và sản phẩm chất lượng, hỗ trợ bà con nông dân trong việc nâng cao năng suất và chất lượng cây có múi. Hãy cùng chúng tôi xây dựng một nền nông nghiệp bền vững và phát triển. Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc hỗ trợ, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi.

Thông tin liên hệ:

HAPPY AGRI

• Nhà máy 1: Lô A, Khu công nghiệp Thái Hoà, Đức Hoà, Long An
• Nhà máy 2: Lô H, Khu công nghiệp Hải Sơn, Đức Hoà Hạ, Long An
• Zalo đại lý/NPP: 0856555585
• Zalo giới thiệu sản phẩm: 0358469839
• Tư vấn kỹ thuật vật tư: 0903175183 
• Hỗ trợ khẩn cấp: 0845656606 - 0909085074
• Fanpage: https://www.facebook.com/happyagricungcapphanbonvathuocbvtv

Happy Agri xin hân hạnh đón tiếp và phục vụ quý khách!